BIM4infra-gericht ontwerp

Wat is BIM4infra ?

BIM is de afkorting van Building Information Management. Het doel is om de informatiebehoefte van bouwprojecten te definiëren en standaardiseren zodat ze kunnen gebruikt worden tijdens de ganse levenscyclus van de het bouwwerk : men start bij het ontwerpen, vult aan tijdens het realiseren, kan het raadplegen tijdens het onderhouden en analyseert de opgeslagen data bij het programmeren van een nieuw ontwerp. Het is een techniek om via een model de data van de verschillende tekeningen van een project te visualiseren en efficiënter te gebruiken.

Het is heel belangrijk om hiervoor een uniforme codetaal te gebruiken, zoniet zal de uitwisseling van de informatie tussen bouwheren, studiebureaus en aannemers stroef verlopen. Door AWV werd voor BIM4infra de taal OTL (Object Type Library) ontwikkeld en deze code is volledig compatibel met de posten van het standaardbestek 250. Dit voordeel kennen de architecten niet en daardoor wordt BIM in de architectuur ondanks 10 jaar voorsprong niet op eenduidige wijze toegepast. Het BIM-model is gemakkelijk modulair te gebruiken, dat wil zeggen dat je er enkel dié informatie insteekt die op dat moment nuttig en bruikbaar is. BIM4infra zal zeker leiden tot een innovatieve en broodnodige digitalisering van de wegenbouw, want het huidige heen-en-weer mailen van pdf-bestanden is geen efficiënt beheerssysteem.

BIM implementeren is een troef voor de meetstaat

Een jaar geleden heeft INFRAbureau Demey een plan opgesteld om het BIM-gericht ontwerpen in te voeren in onze methodologie . Als zaakvoerder en gediplomeerd BIM-manager, heeft Filip Demey zelf een 10-stappenplan uitgewerkt om het kantoor volgens een eigen ritme voor te bereiden op een andere manier van gegevensverwerking. BIM implementeren staat voor velen gelijk aan dubbel werk en weinig meerwaarde, maar dat klopt niet. Het is wel belangrijk dat je eerst intern een draagvlak zoekt met alle medewerkers (tekenaars, ontwerpers, projectmanagers) over hoe we samen de BIM-doelstelling wensen te behalen en duidelijk af te spreken dat we geen stappen in de totstandkoming zullen overslaan. Eerst hebben we de kennis van het tekenpakket Civil3D in functie van BIM samen met onze AutoCAD-dealer Geo-IT uitgebreid. Daarna hebben we eigen overzichtelijke tabellen van allerlei eigenschappen en hoeveelheden gemaakt die we uit de tekening wensen te exporteren naar excel. Deze structuur hebben we zelf de Data Export Civil3D genoemd. Dit is geen volwaardig BIM-model volgens OTL, maar is een haalbare tussenstap om data op een andere manier te verwerken. Ook de omgekeerde richting is mogelijk : data vanuit Excel importeren in de Civil3D-tekening via de Standardized Data Tool (SDT). Zo kunnen we data synchroniseren in 2 richtingen met als voordeel dat we kunnen kiezen wat de efficiëntste wijze is om data aan te vullen. Een voorbeeld : elk Civil3D-object krijgt 3 meetstaateigenschappen “Bouwheer”, “Hoofdstuk” en “Afbakening” en identieke gegevens kun je ofwel via een handige selectie in de tekening ofwel via een sleepbeweging in Excel aan de objecten toewijzen.
De tijd om die data correct in te vullen, win je terug als je daarna de opmeting van de hoeveelheden van de posten moet uitvoeren en zeker als je dat bij een aanpassing van het ontwerp nog eens alles opnieuw moet controleren. Daarbij is het belangrijk dat er ook een visualisatie-programma bestaat die toont waar welke hoeveelheid uit de exceltabel te vinden is op de tekening. Zoniet zouden de makers van de meetstaten niet willen geloven dat de data export waterdicht is. Via tweemaandelijkse workshops in het voorjaar van 2023 zijn we gekomen tot een gedragen methode die sinds het bouwverlof in de ontwerpfase van elk INFRAproject wordt geïmplementeerd.

Uitdaging zoeken om je te onderscheiden

Om ons verder te specialiseren in het volwaardig OTL-BIM-model hebben we een AWV-studieopdracht binnengehaald waarin BIM-gericht ontwerpen was opgenomen, namelijk de herinrichting van de N454 en N8 in Horebeke (Oost-Vlaanderen). Bij de aanvang moesten we een BIM-uitvoeringsplan overeenkomen met AWV en konden we met de ervaring van onze eigen Data Export Civil3D kiezen voor de methode van de propertysets van Civil3D. Met de bereidwillige hulp van AWV-coördinator Arthur Willekens, hebben wij intussen stappen gezet in de visualisatie van het BIM-model om de andere bouwpartners te kunnen overtuigen van de meerwaarde van BIM4infra. Naast het maken van een bruikbaar Virtual Reality-3D-beeld, hebben we ook een interessante vorm van clash-detectie, namelijk de knelpunten tussen de ondergrondse rioleringen en nutsleidingen, mooi in beeld kunnen brengen.

De aspecten “communicatie” en “planning” (4D) verwerken in het BIM-model zullen nog niet verder uitgewerkt worden, omdat de interesse en het draagvlak bij de bouwpartners nog onvoldoende aanwezig is. Het is spijtig dat de rioolbeheerders en nutsmaatschappijen vandaag tot de non-believers van BIM4infra behoren, niettegenstaande zij de enige zijn die onzichtbare infra in de ondergrond hebben zitten. Een BIM-model zou een ideaal middel zijn om de knelpunten in kaart te brengen en deze continu te evalueren bij wijzigingen tijdens de ontwerp- en uitvoeringsfase. Wij zijn overtuigd en hebben beslist om hierin te investeren omdat BIM4infra dé innovatieve oplossing is om het tijds- en capaciteitsgebrek aan te pakken en een hulpmiddel kan zijn voor onze complexere en langer durende coördinatietaak.

Dromen mag maar voetjes op de grond

Onze ultieme droom is om via postmapping en documentatie op maat het volledige bestek aan het Civil3D-BIM-model te kunnen vasthangen of om de besproken punten op de werfvergadering als issues op het model aan te duiden en rechtstreeks te communiceren via het BIM-model met behulp van het BIM 360 Docs-platform. Al deze toepassingen zijn nu al mogelijk, maar het is duidelijk nog te vroeg om daar nu al energie in te steken. Ook Artificiële Intelligentie zou in de toekomst een meerwaarde kunnen zijn bij de opmaak van de administratieve en technische bepalingen van de bestekken. Wij geloven dat in eerste instantie de digitalisering en automatisering van de taken in de ontwerpfase dringender is om de efficiëntie en kwaliteit te blijven handhaven in een minder rendabel wordende INFRAsector. BIM4infra is dé toekomst en wij zijn er klaar voor !

15 november 2023

Over ons

INFRAbureau Demey

Ons studiebureau heeft meer dan 50 jaar ervaring in het leveren van hoogwaardige INFRAprojectdossiers en creatieve oplossingen voor diverse INFRAstudies binnen een straal van 40 km rondom ons kantoor in Roeselare. We werken nauw samen met landschapsarchitecten voor publieke ruimteontwerpen en met architectenbureaus voor moderne bouwprojecten. Ons dynamische team staat voor proactieve samenwerking met opdrachtgevers en kijkt vol vertrouwen naar de toekomst, boordevol nieuwe mogelijkheden en succesverhalen.